De YMCA in Nederland werd opgericht op 23 oktober 1853 en is daarmee de oudste jongerenorganisatie van Nederland.

De oorsprong

De eerste YMCA ter wereld werd opgericht in Londen in 1844. Na de uitvinding van de stoommachine verschenen in die tijd dampende fabrieken in Europa. De Brit George Williams trok net als veel van zijn tijdgenoten naar de grote stad om een vak te leren en geld te verdienen.

Na werktijd sloeg de verveling toe en met een paar andere jongeren besloten ze om geregeld bij elkaar te komen. Hun gesprekken gingen onder andere over boeken en over wat het geloof voor hen betekende. Ze waren enthousiast en sociaal bewogen, maar niet kerkelijk. Ze waren nauwelijks bereid zich te organiseren, maar verwelkomden iedereen die iets voor anderen wilde betekenen.

Wereldwijd

De aanleg van spoorwegen leidde tot vele internationale contacten en het gedachtegoed van de YMCA verspreidde zich snel over heel Europa. In 1855 stonden verschillende Nederlanders aan de wieg van de internationale YMCA, tijdens de oprichting ervan in Parijs.

Henri Dunant, de latere grondlegger van het Rode Kruis, was een jaar eerder bij een van deze Nederlandse oprichters te gast en nauw betrokken bij de planvorming voor een wereldwijde YMCA.

Lokale clubs en vakanties

De YMCA bestond in het begin alleen uit plaatselijke verenigingen. Later kwamen er regionale verbanden. In 1911 werd in Nederland het eerste zomerkamp gehouden.

Tweede Wereldoorlog

Tijdens de bezetting zocht het bestuur naar mogelijkheden om het jeugdwerk in bescherming te nemen. Het adviseerde plaatselijke verenigingen zich in kerkelijk verband te begeven zonder de band met de YMCA te verbreken. In 1941 verbood de Sicherheitspolizei de verschijning van verenigingsblad De Jongeman, de voorloper van Inclusief. Activiteiten zoals toneel, muziek, zang en bibliotheken moesten aangemeld worden bij de Kultuurkamer. Omdat men dat niet wilde, verdwenen ze.

Young Men?

Tot 1958 was de YMCA in Nederland exclusief voor jongens. Ze organiseerden wel eens activiteiten met meisjesverenigingen, maar pas in 1958 volgde er een fusie, waarna de activiteiten zowel op jongens als op meisjes gericht werden. Toch verdween de meisjesvereniging niet helemaal, ze heet tegenwoordig YWCA en is ook in Nederland actief.
YMCA uitvindingen

Omdat de organisatie álle jongeren wil bereiken, worden nieuwe werkvormen geprobeerd of zelfs uitgevonden. Een voorbeeld daarvan is volleybal. William Morgan was sportleider bij de YMCA in Massachusetts. Hij wilde rivaliserende groepen jongeren leren samenwerken. Iedere groep op een eigen speelhelft, dat voorkomt gevechten. Overspelen in je eigen team stelt je beter in staat om te scoren. Ook basketbal is door een YMCA’er uitgevonden.